Zewnętrzne osłony przeciwsłoneczne do okien

Bariery przeciwsłoneczne, montowane po zewnętrznej stronie okien pionowych i dachowych, zabezpieczają pomieszczenia domu przed jaskrawym światłem i przegrzewaniem. Ich wyższość, w porównaniu z tymi stosowanymi od wewnątrz, polega na tym, że mają dużo lepsze parametry termoizolacyjne, a niektóre z nich dodatkowo cechują korzystne właściwości akustyczne i antywłamaniowe. Stąd bierze się ich rosnąca popularność, co za tym idzie - coraz bogatszy asortyment. Producenci oferują różne modele na okna pionowe i dachowe, do obsługi ręcznej, albo elektrycznej, z możliwością połączenia z automatyką domową.

Rolety zewnętrzne - zalety, budowa, sterowanie

Walory użytkowe

Najwięcej korzyści wynikających ze stosowania osłon zewnętrznych obserwuje się latem, chronią bowiem wtedy wnętrza przed nadmiernym nagrzewaniem od słońca. Po wyposażeniu w nie okien i przy całkowitym opuszczeniu podczas upałów, zazwyczaj nie ma konieczności montowania drogiej i energochłonnej instalacji z klimatyzatorami, ewentualnie używa się jej znacznie rzadziej. Natomiast w zimie mogą ograniczyć straty ciepła z promieniowania przez okna nawet o 50%, pod warunkiem szczelnego zaciągnięcia rolet z nastaniem zmierzchu i w trakcie dłuższej nieobecności. W chłodniejszej porze roku przyczyniają się do obniżenia kosztów ogrzewania.

Podkreśla się także izolację akustyczną (pancerz, wypełniony materiałem izolacyjnym, tłumi hałas z zewnątrz o ok. 10 dB) oraz utrudnienie sforsowania okna (w rejonach szczególnie narażonych na kradzieże, warto zamontować rolety z klasą odporności na włamanie - standardowe najczęściej zabezpiecza się alarmem).

Trwałość takich zewnętrznych osłon oblicza się na kilkadziesiąt lat, zatem długo chronią okna przed niekorzystnymi czynnikami atmosferycznymi (wiatrem, śniegiem, deszczem, promieniami UV). Częściowo albo całkowicie zaciągnięte rolety to bariera światła w czasie snu, oglądania telewizji czy kina domowego.

Budowa

Roleta składa się z pancerza, skrzynki i prowadnic. Utworzony z licznych listew pancerz porusza się w prowadnicach bocznych, przytwierdzonych do ościeża okna. Listwy, z blachy aluminiowej lub z PVC, mogą mieć kształt profili otwartych lub zamkniętych, ewentualnie wypełnionych materiałem izolacyjnym (zwykle pianką poliuretanową). W przypadku rolet przeznaczonych na okna fasadowe, wał do nawijania pancerza montuje się w skrzynce, a w wyrobach na okna dachowe - w kasecie przyczepionej do górnej ramy. Do takich osłon na dachu często dodaje się czujnik natężenia światła, albo akumulator solarny, który ładuje się z baterii słonecznej, zamocowanej na kasecie.

Montaż rolet na oknach fasadowych

Istnieją trzy rodzaje produktów do założenia w trakcie budowy domu - podtynkowe, naokienne i nadprożowe. Skrzynki wersji podtynkowych osadza się w grubości warstwy ocieplenia lub w specjalnie ukształtowanym nadprożu, ociepla od czoła i zakrywa tynkiem. Klapa rewizyjna znajduje się od dołu skrzynki. Wyroby drugiego typu (naokienne) zakłada się jednocześnie z przeszkleniem, po przygotowaniu otworu okiennego (po uwzględnieniu wysokości skrzynki). Najpierw przytwierdza się skrzynkę do dolnej części nadproża, następnie osadza się okno, na końcu ociepla i tynkuje. Klapa rewizyjna dostępna jest od strony wnętrz. Skrzynki odmian nadprożowych stanowią gotowe nadproże okna, dlatego produkuje się je z materiału ceramicznego lub utwardzonego styropianu, wzmocnionego prętami stalowymi. Najpierw osadza się skrzynkę, potem okno i prowadnicę z pancerzem.

Do montowania podczas renowacji obiektu, przeznaczono rolety elewacyjne (przyczepiane do muru, ewentualnie na ocieplenie), a także nakładane na okno (mocowane do ramy). Do tej grupy należą wyroby przyczepiane do ramy okna, na murze budynku, oraz takie, których skrzynkę umieszcza się na murze, zaś prowadnice na oknie. Niestety, modele nakładane zmniejszają światło przeszklenia. Ta wada nie dotyczy rolet ze skrzynką usytuowaną na elewacji i z prowadnicami na bokach wnęki okiennej. Elementy te najłatwiej założyć w budynkach z jedno- lub trójwarstwowymi murami. Natomiast trudno je przymocować do mało wytrzymałego ocieplenia. Do przegród dwuwarstwowych, z grubą termoizolacją, nadają się dobrze modele, których skrzynkę przytwierdza się do muru (po usunięciu części ocieplenia), a prowadnice do ramy okna.

Roleta adaptacyjna przeznaczona do stosowania w istniejących budynkach. Zwija się do skrzynki aluminiowej umieszczonej na ścianie lub w ościeży. (fot. Aliplast)

Montaż rolet na oknach dachowych

Takie odmiany wyposażenia można zamówić jako fabrycznie zespolone z oknem, albo dodać później - wtedy skrzynkę z mechanizmem nawijania oraz prowadnice przykręca się do ramy przeszklenia.

Sterowanie

Jest identyczne w przypadku rolet na oknach fasadowych i dachowych. Małe i lekkie pancerze o wadze do 12 kg obsługuje się ręcznie, zwijaczem uchylnym z taśmą bądź linką. Natomiast cięższe i większe (o powierzchni powyżej 3 m2) - przy użyciu nawijarki z korbą.

W domach z licznymi oknami, lepiej założyć sterowanie elektryczne, tj. przewodowe lub radiowe. W pierwszym przypadku, rurowy silnik montuje się w wale nawijającym pancerz i łączy go przewodami z łącznikiem na ścianie. Możliwe jest zarządzanie indywidualnie każdą roletą, centralnie - wszystkimi, albo wybranymi grupami. Przy stosowaniu automatyki radiowej, w wale nawijającym umieszcza się silnik, odbierający fale radiowe. Zarządza się nim pilotem.

Inteligentne sterowanie jest możliwe po dodaniu systemu rolet do układu automatyki domowej. Zwykle konfiguruje się opcje automatycznej pracy - o określonej godzinie, po zapadnięciu zmierzchu, podczas intensywnego nasłonecznienia, symulującą obecność właścicieli, włączającą alarm w razie naruszenia rolet.

Zewnętrzne żaluzje fasadowe - zalety, budowa, sterowanie

Walory użytkowe

Dobrze chronią wnętrze budynku przed intensywnym światłem i nadmiarem gorąca. Zamontowane na dużej powierzchni działają jak izolator, korzystnie wpływając na rozkład temperatury w pomieszczeniach i wspomagając pracę klimatyzacji (oszczędza się na kosztach energii elektrycznej). Jak to się dzieje? Między powierzchnią lameli a szybą tworzy się z powietrza bariera termiczna, która spowalnia wymianę ciepła. Sprawdzono, że przy temperaturze na zewnątrz 35°C, możliwe jest jej obniżenie w pokojach aż o 10°C. W przeciwieństwie do rolet, nie odcinają widoku, ponieważ kąt ustawienia lameli reguluje się dowolnie.

Budowa

Żaluzje składają się z licznych poziomych, specjalnie wyprofilowanych lameli (piór). Elementy te, najczęściej wykonane z taśmy aluminiowej pokrytej lakierem odpornym na warunki atmosferyczne, wytwarza się o szerokości 65, 70, 80, lub 90 mm. W procesie produkcji nadaje się im kształt litery C, Z, F, S. Poprzez ustawianie lamele pod dowolnym kątem (w przedziale od 0 do 180°), reguluje się ilość i kierunek dopływu dziennego światła oraz ciepła od słońca w głąb pomieszczeń. Zabezpieczenie przed łopotaniem żaluzji na wietrze stanowią sztywne prowadnice boczne albo linki ze stali nierdzewnej.

Montaż

Ciężar takiego ekranu wynosi 2-3 kg/m2 i nie jest istotnym obciążeniem konstrukcji budynku. Przytwierdza się go do ramy okna lub do fasady. Górną rynnę żaluzji z silnikiem elektrycznym zasłania się elewacją bądź kasetą maskującą.

Sterowanie

Ręczne, przy pomocy mechanizmu korbowego, warto zastąpić elektrycznym, ponieważ jest wygodniejsze (można nim jednocześnie uruchamiać kilka przesłon). Jednak najlepszym rozwiązaniem będzie dodanie obsługi tych elementów do domowej instalacji inteligentnej oraz powiązanie z automatyką pogodową.

Lamele można ustawić w różnych pozycjach (fot. L. Jampolska)

Markizy i markizolety - zalety, budowa, sterowanie

Walory użytkowe

Użytkownicy doceniają markizy i markizolety okienne - za mniej lub bardziej delikatne filtrowanie światła dziennego (można odpowiednio dobrać gęstość siatki), za nieograniczanie widoków i zatrzymywanie owadów (to właściwość tylko całkowicie rozwiniętych elementów). Chociaż wyroby są ażurowe, najbardziej przydają się latem na przeszkleniach zwróconych na południe i zachód, bo nawet gdy skrzydło jest otwarte, zatrzymują około 70% ciepła. W zimie raczej się ich nie używa - przechowuje w kasecie przykręconej do ramy okna.

Budowa

Produkowane są z włókna szklanego lub siatki odpornej na czynniki atmosferyczne. Można dobrać modele do zamocowania na przeszkleniach fasadowych i dachowych. Proponowane w formie prostej jednoczęściowej osłony (czyli zwykłej markizy na okna dachowe), albo pod postacią łamanej markizolety, składającej się z dwóch płaszczyzn (dolną można odchylić, oprzeć na ruchomych belkach i utworzyć daszek nad oknem fasadowym).

Sterowanie

Tańsze wersje zahacza się ręcznie o zaczepy na dolnej ramie skrzydła. Droższe modele, ze sterowaniem elektrycznym, przesuwa się zdalnie wzdłuż metalowych prowadnic.

Okiennice - zalety, budowa, sterowanie

Walory użytkowe

Zamknięte okiennice chronią przeszklenia przed nadmiarem światła i gorąca, ale również przed opadami atmosferycznymi, wiatrem, kurzem, ucieczką ciepła z pomieszczeń. Często stanowią dodatkową skuteczną ochronę przed włamaniem oraz efektownie i na stałe ozdabiają elewacje.

Budowa

Skrzydła okiennic wykonuje się z wytrzymałego drewna gatunków krajowych i egzotycznych. Sosnowe jest miękkie i nietrwałe, dlatego lepiej wybrać drewno olchy, dębu, meranti, które przed wpływem warunków atmosferycznych zabezpiecza się specjalnymi środkami. Trwalsze i niewymagające konserwacji są okiennice z aluminium lub tworzywa sztucznego. Kształt i rozmiar skrzydeł dopasowuje się do przeszklenia. Szerokość skrzydła nie powinna przekroczyć 90 cm, niekiedy stosuje się wersje łamane, złożone z kilku węższych elementów.

Montaż

Zawiasy skrzydeł przyczepia się do ściany, ramy okna, albo jego opaski. W pozycji otwartej przytrzymują je blokady przeciwwiatrowe. Oferowane są (do wyboru) modele przytwierdzone do ściany lub dwuelementowe - do skrzydła i do ściany. Niezbędne są blokady przeciwwłamaniowe okiennic w postaci dwuczęściowego skobla, bądź zamknięcia drążkowego.

Sterowanie

Modele okiennic, przystosowane do obsługi manualnej, producenci wyposażają w nowoczesne trwałe okucia. Ich otwieranie może odbywać się za pomocą mechanizmu (na skrzydłach), połączonego z korbą (wewnątrz domu). Jeżeli osłony są duże i ciężkie, lepiej wybrać wersję elektryczną. Na skrzydle lokuje się wtedy silnik, który uruchamia się łącznikiem w pomieszczeniu, albo pilotem.

Lilianna Jampolska
Na zdjęciu otwierającym: Kolor rolet dopasowuje się do okien i drzwi zewnętrznych. (fot. Krispol)