Okna fasadowe i dachowe

Okno z profili z PVC Fot. Aluplast

Jest kilka możliwości zapewnienia światła dziennego w domu jednorodzinnym. Okna najczęściej umieszczane są w ścianach zewnętrznych oraz w dachu. O ich klasie decyduje wiele czynników, ale najważniejsze z nich to: współczynnik przenikania ciepła, wysoka jakość profili, okuć oraz solidny montaż. Tylko taka korelacja cech zapewni szczelną, ciepłą przegrodę.

Szczególnie jeśli zależy nam na energooszczędnym budowaniu i niskich rachunkach za ogrzewanie domu, na wybór odpowiednich okien powinniśmy poświęcić sporo czasu. Bowiem przez okna ucieka 3-4 razy więcej ciepła niż przez dobrze ocieplone ściany, warto więc te straty ograniczyć do minimum.

Parametry warte uwagi

Współczynnik przenikania ciepła U [W/(m²•K) określa ilość ciepła przenikającą w ciągu 1 godziny przez 1 m² płaskiej przegrody przy różnicy temperatury powietrza po obu jej stronach wynoszącej 1 K. Im mniejsza wartość współczynnika U okna, tym większa izolacyjność termiczna i mniejsze straty ciepła. Szyba jest bardzo ważna, ale inne elementy okna są również istotne (rama, montaż, itp.) i wpływają na całkowity współczynnik U całego okna.

Uwaga! Producenci okien podają współczynniki przenikania ciepła dla szyby lub okna, stosują też różne oznaczenia, np. U_g lub U_s dla samej szyby. Wielkości te nie są sobie równe. Dlatego kupując okna, należy sprawdzać oznaczenia i brać pod uwagę wartość współczynnika przenikania całego okna, jest on dużo wyższy niż samych szyb. W obecnie produkowanych oknach stosuje się szyby zespolone. Na ich izolacyjność termiczną (wartość U) największy wpływ mają następujące czynniki:

• rodzaj szkła zastosowanego w zespoleniu (dotyczy to szczególnie rodzaju powłoki niskoemisyjnej),
• liczba i grubość tafli szkła,
• rodzaj i ilość gazu w przestrzeni międzyszybowej,
• wielkość ramki dystansowej między szybami,
• rodzaj ramki dystansowej (tzw. ciepła ramka, np. ze stali szlachetnej),
• liczba komór w zestawie (jedna lub dwie komory).

poziom hałasu w różnych sytuacjach

Najczęściej produkuje się okna 2-, 3-, 5-szybowe. Do domu budowanego zgodnie z zasadami energooszczędności wystarczą okna trzykomorowe o współczynniku przenikania ciepła U = 1,1 W/(m²•K), choć można kupić okna o sporo niżej wartości U, nawet 0.6-0,8. Ale nie warto kupować takich okien, jeśli nie planujemy budowy domu pasywnego. Tak ciepłe i drogie okna nie zrekompensują bowiem strat ciepła uciekającego przez inne przegrody.

Bezpieczne okna Okno zabezpieczone folią ochronną Fot. Warstfoll Zabezpieczenia antywłamaniowe stolarki są szczególnie pożądane, gdy w domu nie stosuje się krat, żaluzji lub okiennic. Wtedy oprócz solidnego osadzenia ram okien warto zainwestować w następujące elementy: okucia antywyważeniowe (trzpienie i zaczepy) - utrudniające włamanie, zabezpieczając skrzydło okna przed wyważeniem; szyby klasy od P1 do P4 (najlepiej P3 lub P4). Są to szyby klejone z dwóch tafli szkła grubości. Szyby klasy P3 i P4 zapewniają podobną ochronę co kraty z prętów stalowych o średnicy 10 mm; folie ochronne - zabezpieczają przed wybiciem szyby, utrzymują rozbite szkło w ramie, chroniąc przed odłamkami szkła, zabezpieczają przed włamaniem, są niezauważalne dla potencjalnego intruza, nie zmieniają wyglądu ani przejrzystości okna, chronią przed promieniowaniem UV, eliminując efekt blaknięcia i wypalania przez słońce; klamki zamykane na kluczyk - w razie wybicia szyby uniemożliwia otwarcie skrzydła.

Współczynnik izolacyjności akustycznej R_w jest wyrażany w dB (decybele) i określa wartość redukcji hałasu, którego źródło znajduje się poza przegrodą. Im większą wartość współczynnika R_w mają okna, tym lepiej izolują akustycznie. Obecnie produkowane standardowe okna mają współczynnik R_w ok. 30 dB. Okna o najwyższym poziomie redukcji hałasu mogą osiągnąć R_w ok. 45 dB.

Jeśli kupione okno charakteryzuje się izolacyjnością akustyczną R_w = 34 dB, to hałas na poziomie 65 dB na zewnątrz zostanie wytłumiony przez okno do poziomu 31 dB (65 dB - 34 dB = 31 dB). Spadek natężenia dźwięku o 10 dB odczuwany jest przez ucho ludzkie jako redukcja hałasu o połowę. Warto pamiętać, że nawiewniki i systemy mikrowentylacji dość znacznie obniżają izolacyjność akustyczną okien.

Okna drewniane mogą mieć dowolne kształty, np. (a) łukowe, (b) okrągłe Fot. Pol-skone

Szczelność okien zależy od stosowanego systemu wentylacji budynku. Od stycznia 2009 r. stolarka musi być wyposażona w nawiewniki okienne (alternatywą dla nich są nawiewniki ścienne). Z kolei przy wentylacji mechanicznej nawiewno-wywiewnej z odzyskiem ciepła stolarka musi być szczelna. Dzięki temu dodatkowo zyskuje się na izolacyjności termicznej i akustycznej okien.

Profile okienne - nieważny materiał, ważna jakość

Profile stanowią konstrukcję nośną okna i dlatego muszą być odpowiednio mocne, ale także "ciepłe" i estetyczne. Zarówno okna drewniane, jak i z PVC mają podobne właściwości techniczne i poza ceną i estetyką nie różnią się ani trwałością, ani izolacyjnością cieplną. To, na jakie okna się zdecydujemy, zależy jedynie od zasobności portfela i własnych preferencji.

Drewniane. Profile wykonuje się z drewna (sosny, świerku lub mahoniu) klejonego warstwowo, dobrze wysuszonego, pozbawionego sęków i pęcherzy żywicznych. Trzy warstwy drewna są sklejane tak, że usłojenie przebiega w różnych kierunkach. Dzięki temu profil jest stabilny wymiarowo, nie wypacza się, jest szczelny i dobrze izoluje przed hałasem. Przed grzybami i wodą chroni drewno impregnacja ciśnieniowa.

Drewniane ramy okienne wykańczane są farbami lub lakierami akrylowymi. Stosuje się powłoki kryjące i transparentne, przez które widać rysunek słojów drewna. Kilkuwarstwowy lakier nadaje głębszy i równy kolor, chroni materiał przed promieniami UV i czyni go odpornym na warunki atmosferyczne.

Nie niezbędne, acz przydatne Kupując okna, warto pomyśleć o dodatkowych elementach, ułatwiających korzystanie z nich: zaczep do mikrowentylacji umożliwia wentylację przy zamkniętym oknie (powiększa szczelinę między skrzydłem a ościeżnicą do 6-8 mm), mikrowentylacja zapobiega osiadaniu pary wodnej na szybach i na ścianach pomieszczenia; Okucie uchylno-rozwierane z funkcją równoległego odsunięcia skrzydła od ramy, wystarczy przekręcić klamkę o 180°, a na całym obwodzie okna 6-milimetrowa szczelina, gwarantująca naturalne i bezpieczne przewietrzanie przy każdej pogodzie Fot. Oknoplus Okno z nawiewnikiem Fot. Aereco nawiewniki - umożliwiają prawidłową wentylację w pomieszczeniu. Różnią się sposobem regulacji, mogą być higrosterowane (automatycznie decydują o wielkości strumienia przepływu powietrza, który jest ściśle uzależniony od zawartości pary wodnej w pomieszczeniu), ciśnieniowe (regulujące ilość powietrza dostarczanego do pomieszczenia w zależności od różnicy ciśnienia wewnątrz i na zewnątrz pomieszczenia), sterowane ręcznie, w których o ilości dostarczanego powietrza decyduje sam użytkownik, ręcznie zmieniając położenie przepustnicy nawiewnika; mechanizm wielostopniowego uchyłu skrzydła - pozwala na regulowanie strumienia powietrza, wpływającego do pomieszczenia; ogranicznik otwarcia okna - zapobiega uderzaniu skrzydła o ościeżnicę bądź krawędź wnęki okiennej przy silnym wietrze lub przeciągu; stabilizator uchyłu - utrzymuje otwarte skrzydło w stałym położeniu; blokada błędnego położenia klamki - zapobiega wypadnięciu skrzydła z zawiasów, gdy okno jest rozwarte, a klamkę chce się ustawić w pozycji uchylnej; Pilot sterujący otwieraniem okien i zasłanianiem rolet Fot. Velux Okno z roletą sterowaną elektrycznie Fot. Fakro automatycznie sterowanie - szczególne polecane do okien dachowych. Elektryczny system sterowania (sterownik wielofunkcyjny, silnik do otwierania okna, czujnik deszczu i uniwersalny pilot zdalnego sterowania) umożliwia otwieranie i zamykanie wszystkich okien na poddaszu oraz sterowanie akcesoriami przeciwsłonecznymi. Wyposażenie okien w taki system zapobiega skutkom nagłego deszczu, bo okna zamkną się automatycznie po pierwszej jego kropli. Wystarczy doprowadzić w okolice okna przewód zasilający o napięciu 220 V i podłączyć zasilanie. System sam automatycznie się programuje, wprowadzając do pamięci pilota wszystkie zainstalowane okna i inne podłączone do niego akcesoria elektryczne, jak rolety, żaluzje lub markizy.

Okna drewniane mogą mieć dowolny kształt. Zarysowania i uszkodzenia łatwo naprawić; a odpowiednio pielęgnowane mogą służyć nawet przez kilkadziesiąt lat. Niestety mają też wady. Wymagają okresowej konserwacji, co kilka lat należy je zeszlifować i pomalować. Są niestety droższe od okien z PVC.

Okna z PVC. Obecnie są najbardziej popularne, ponieważ przy umiarkowanej cenie oferują bardzo dobre parametry techniczne. Wszystkie profile (o liczbie komór od 3 do 8) muszą być wzmacniane kształtownikami stalowymi, aluminiowymi lub z włókna szklanego.

Profile z PVC na zamówienie mogą być barwione na dowolny kolor Fot. Oknoplast

Ramy okienne z PVC najczęściej są białe lub brązowe, ale na zamówienie dostępne są w wielu kolorach lub dwukolorowe (np. od zewnątrz brązowe, od wewnątrz białe). Są odporne na grzyby, pleśnie i korozję. Oferowane są również profile z włókien szklanych i z aluminium, ale głównie ze względu na wysoką cenę są rzadko stosowane w domach jednorodzinnych.

Pozostałe elementy okna

Konstrukcja szyby zespolonej

Okna w zasadzie różnią się materiałem, z którego wykonane są profile, pozostałe elementy: szyby, uszczelnienia, okucia są takie same dla wszystkich rodzajów nowoczesnych okien.

Szyby. Stanowią największą część okna i dlatego to od ich jakości zależy termoizolacyjność całego okna. Rama zajmuje tylko niewielką jego część, dlatego nie odgrywa decydującej roli. W obecnie produkowanych oknach stosowane są szyby zespolone: zbudowane z dwóch lub trzech tafli szkła o cechach dobranych w zależności od pożądanych parametrów okna:

• szyby zwykłej ze szkła typu float (stosowanej standardowo) o wypolerowanej powierzchni oraz doskonałej przejrzystości i przeźroczystości (min. 82%);
• szyby ciepłochronnej, czyli thermofloat z powłoką z tlenków metali szlachetnych, odbijającej promieniowanie cieplne do wnętrza pomieszczeń, przez co straty ciepła mogą być zredukowane nawet o 30%, ale ilość docierającego światła może być mniejsza o 25% (w stosunku do szyby zwykłej).

Okucia po zamontowaniu okna należy wyregulować, a raz w roku ruchome elementy nasmarować lub naoliwić (np. pastą silikonową lub smarem w spraju). Szczególnie dotyczy to okien drewnianych Fot. Urzędowski

Za dopłatą producenci okien oferują także szyby:

• dźwiękochłonne, zwykle przynajmniej o połowę grubsze od zwykłych, ponieważ większa masa sprzyja lepszemu tłumieniu dźwięków; wykonywane ze szkła zwykłego, hartowanego lub laminowanego (dwie lub więcej tafle połączone folią PVB - poliwinylowo- butarylową);
• bezpieczne, które w przypadku rozbicia chronią ludzi przed obrażeniami lub antywłamaniowe, zabezpieczające przed wyłamaniem;
• absorpcyjne, czyli barwione w masie i pochłaniające część promieniowania słonecznego oraz chroniące dom przed przegrzaniem. Jednak ich przepuszczalność światła wynosi 32-72%;
• samooczyszczące z tzw. powłoką hydrofobową, na których krople deszczu nie pozostawiają śladu.

Poszczególne tafle zestawu rozdziela się ramkami dystansowymi najczęściej o szerokości nieprzekraczającej 16 mm, mocuje listwą przyszybową i dokładnie uszczelnia. Dzięki temu przestrzeń międzyszybowa tworzy hermetycznie zamkniętą komorę, którą wypełnia powietrze lub gaz szlachetny. Standardowe ramki dystansowe wykonane są z aluminium, ale znacznie korzystniejsze pod względem termicznym są ramki wykonane z polipropylenu lub poliwęglanu.

Niektórzy producenci na całym obwodzie wypełniają ramkę dystansową granulatem absorbującym wilgoć, dzięki czemu szyby nie ulegają zaparowaniu. Aby uzyskać jak najlepszą izolacyjność termiczną a także akustyczną okna, producenci zastępują powietrze cięższymi gazami szlachetnymi, zmniejszającymi przewodnictwo cieplne szyby: argonem, ksenonem lub kryptonem.

Powierzchnia i miejsce umieszczenia okna Przykłady okien w pomieszczeniach mieszkalnych W zależności od przeznaczenia pomieszczenia powierzchnia okien powinna być różna, i tak: w pomieszczeniach przeznaczonych na stały pobyt ludzi (sypialnie, kuchnie, pokoje dzienne) powinna wynosić przynajmniej 1/8 powierzchni podłogi, ale ze względu na spore straty energii cieplnej nie więcej od 1/6 powierzchni podłogi; w pomieszczeniach pomocniczych (korytarze, łazienki, pomieszczenia techniczne itp.) - min. 1/12 powierzchni podłogi (dopuszcza się tu również oświetlenie tylko światłem sztucznym). Powierzchnia okien liczona jest w świetle ościeżnicy, czyli przy skrzydłach otwartych na oścież. W typowych pomieszczeniach mieszkalnych (sypialniach, pokojach dziecinnych) wskazane jest, aby okno było umieszczone: centralnie, parapet znajdował się 85 cm nad podłogą. W dużych przestrzeniach doskonale sprawdzają się okna umieszczone w dwóch ścianach narożnych bądź przeciwległych. W pomieszczeniach pomocniczych, w których przebywa się krótko, najlepiej stosować niewielkie okna umieszczone wysoko (okna połaciowe, świetliki tunelowe). Wtedy możliwe jest zabudowanie całej powierzchni ścian. W każdym pomieszczeniu powierzchnia przeszklenia powinna być dostosowana do wielkości wnętrza Fot. Deceunik

Okucia. To one decydują o długoletnim i bezawaryjnym użytkowaniu okna. Od nich też zależy komfort obsługi, płynne otwieranie, uchylanie i zamykanie skrzydła. Obecnie okna standardowo wyposażane są w okucia obwiedniowe (obwodowe) - zawiasy i mechanizm ryglujący są ze sobą konstrukcyjnie połączone i wprawiane w ruch obrotem klamki. Montuje się je we wrębach na obwodzie skrzydeł.

Okno drewniane z systemem dwóch uszczelek Fot. Urzędowski

Liczbę punktów blokowania skrzydła w ościeżnicy dostosowuje się do wymiarów skrzydła. Okucia obwiedniowe mogą też spełniać wiele funkcji dodatkowych: regulować intensywność przewietrzania, przytrzymywać skrzydło w wybranym położeniu czy zabezpieczać przed przypadkowym zatrzaśnięciem.

Uszczelki. Chronią wnętrze domu przed utratą ciepła, przedostawaniem się do pomieszczeń wody opadowej i kurzu oraz przed hałasem. Uszczelki osadza się w odpowiednio ukształtowanych wrębach w skrzydłach i ościeżnicach. Przy zamkniętym oknie są one niewidoczne. Stosuje się uszczelki z kauczuku syntetycznego (EPDM) lub termoplastycznego elastomeru (TPE).

Są to tworzywa elastyczne, wytrzymałe na zmiany temperatury i promienie UV. Najczęściej stosuje się uszczelki przyszybowe (pomiędzy szybami zespolonymi a ramami okiennymi) oraz 2-4 uszczelki wrębowe lub oporowe (pomiędzy skrzydłem a ościeżnicą). Im jest ich więcej, tym okna mają lepsze parametry techniczne.

Okna w dachu

Okna dachowe można montować w dachu pod kątem min. 15º. Ramy wykonane są najczęściej z drewna, rzadziej z PVC i od strony zewnętrznej osłonięte aluminiowymi profilami. Zewnętrzne tafle szyb zespolonych standardowo wykonane są ze szkła hartowanego. Jedno duże okno zastosowane w pomieszczeniu doświetli mniejszą powierzchnię niż dwa mniejsze okna. Z kolei cztery małe okna (o tej samej łącznej powierzchni szyb, co duże okno), zamontowane na przeciwległych połaciach dachu, zwiększają jeszcze bardziej powierzchnię dobrego doświetlenia. Niestety będzie to droższe rozwiązanie.

Wysokość okien powinna być dopasowana do kąta pochylenia dachu, aby zarówno stojąc, jak i siedząc cały czas mieć możliwość wyglądania przez okno. Czyli im mniejszy kąt pochylenia dachu, tym okno powinno być dłuższe. I odwrotnie - przy stromym dachu okno może być krótsze.

Okna a strony świata Światło wpadające rankiem do sypialni nie powinno być zbyt intensywne, najlepiej więc jeśli okno ulokowane jest od zachodu Fot. Sokółka Światło słoneczne jest potrzebne, ale może nadmiernie nagrzewać pomieszczenia i przeszkadzać np. w pracy na komputerze. Dlatego właściwe rozmieszczenie okien w pomieszczeniach wpływa nie tylko na funkcjonalność wnętrz, ale również na energooszczędność całego budynku. Oto możliwości umiejscowienia okien: w elewacji wschodniej - są korzystne w kuchni, jadalni, sypialni, gabinecie, ponieważ promienie słoneczne padają pod małym kątem i nie grzeją zbyt intensywnie. Dzięki temu żadnemu z pomieszczeń nie grozi przegrzanie nawet w okresie letnim, a cień po południu sprzyja wypoczynkowi lub pracy. w elewacji południowej - są najbardziej odpowiednie w dużych pomieszczeniach strefy dziennej, czyli w salonie i jadalni, ale również pracowni czy gabinecie. Zapewniają najdłuższy czas nasłonecznienia. Aby pomieszczenia te się nie przegrzewały, warto w oknach zamontować osłony przeciwsłoneczne (rolety zewnętrzne, markizy, żaluzje). w elewacji zachodniej - wskazane są głównie w pokojach dziennych, jadalniach oraz sypialniach dzieci. Promienie słoneczne padają wtedy pod mniejszym kątem niż w południe i lepiej je oświetlają. Jednak trzeba pamiętać, że równocześnie przekazują znacznie więcej energii cieplnej niż w godzinach porannych. Oczywiście jest to korzystne w okresie zimowym, ale nie letnim, ponieważ może doprowadzić do przegrzania pomieszczeń. Zatem warto stosować wszelkiego rodzaju konstrukcje zacieniające okna (zadaszenia, pergole, żaluzje). Jednak najlepiej posadzić przed domem wysokie drzewa liściaste dające cień w lecie i niezasłaniające słońca w zimie. w elewacji północnej - sprawdzą się w łazience i pomieszczeniach technicznych i gospodarczych, ponieważ zapewniają oświetlenie równomierne i rozproszone. Nie powinny być zbyt duże, aby nie powodowały nadmiernych strat ciepła.

Szerokość okna jest najczęściej dostosowywana do odległości między krokwiami, ale nie zawsze jest to ograniczenie, ponieważ szerokość otworu w dachu można dostosować do szerokości okien, przez wykonanie wymianu lub nadbicie krokwi. Zastosowane okucia decydują o sposobie otwierania, do wyboru więc mamy różne rodzaje okien:

• obrotowe - mają oś obrotu skrzydła w połowie wysokości ościeżnicy. Należą do najtańszych okien dachowych. Łatwo je umyć z wnętrza pomieszczenia, ale część otwartego skrzydła wystaje poniżej połaci dachowej i można się o nie uderzyć.
• wysokoosiowe - mają oś obrotu umieszczoną w ¾ wysokości ościeżnicy. Po otwarciu górna część skrzydła mieści się w grubości połaci dachowej. Niestety są droższe z uwagi na konieczność stosowania siłowników wspomagających unoszenie okien.
• uchylno-obrotowe - mają dwie osie obrotu:
  • na górnej krawędzi - do uchylania o kąt do 30º;
  • w połowie ramy - do obracania o 180º podczas mycia.
  To najlepsze, ale i jedne z najdroższych okien dachowych. Ich odmianą są nieco szersze okna ewakuacyjne z możliwością otwierania skrzydła o 80º.

Okna balkonowe Fot. Velux

Okno obrotowe Fot. Velux

Okno kolankowe Fot. Fakro

• kolankowe - składają się z dwóch okien - dachowego i typowego (w ściance kolankowej), które umożliwia znacznie lepszą obserwację okolicy. Poza tym podczas opadów śniegu albo w upalne dni przez okno kolankowe do pomieszczenia dociera światło dzienne, a podczas deszczu możliwe jest wietrzenie.
• balkonowe - zbudowane są z części dolnej, która po otworzeniu tworzy rodzaj przezroczystej balustrady i górnej zamieniającej się w daszek. Stosuje się je w dachach bez ścianki kolankowej i przy kącie nachylenia połaci 40-50º.
• wyłazy dachowe - to okna dachowe o solidniejszej konstrukcji, które otwierając się na bok, umożliwiają wygodne i bezpieczne wyjście na dach. Przed przypadkowym zatrzaśnięciem zabezpieczają je siłowniki, które również ułatwiają otwieranie wyłazu.

Okna w praktyce Kiedy zamawiać okna i w jakim wymiarze? Okna powinno się montować przed ułożeniem tynków Fot. Sokółka Okna najlepiej zamawiać dopiero wtedy, gdy będą gotowe wszystkie otwory okienne. Kupowanie zbyt wcześnie - na zapas - często kończy się przeróbkami, gdy wykonawca nie utrzyma założonych wymiarów lub w trakcie budowy zechcemy zmienić wielkość i kształt okna. Zewnętrzny wymiar ościeżnicy powinien być o 2-3 cm mniejszy niż szerokość ościeża w miejscu zamontowania okna. Jeśli ściana ma węgarek, powinien on zachodzić na ościeżnicę po ok. 1 cm z każdej strony. Wysokość okna powinna być tak dobrana, by zmieścił się pod nim parapet. W praktyce wysokość okna przyjmuje się o 6-8 cm mniejszą niż wysokość otworu okiennego, co umożliwia swobodne wykończenie dolnej krawędzi okna i zapewnia właściwe pochylenie okapnika zewnętrznego. Kiedy montować okna? Najlepiej na etapie stanu surowego otwartego, czyli po wzniesieniu ścian i ułożeniu pokrycia dachowego, ale przed nałożeniem tynków wewnętrznych i zewnętrznych. Po zamontowaniu okien dom uzyskuje status stanu surowego zamkniętego. Trzeba wówczas pamiętać, by wietrzyć pomieszczenia i w razie potrzeby ogrzewać dom tak, by utrzymać wewnątrz temperaturę powyżej 5°C, szczególnie gdy zostaną zamontowane okna drewniane. Jeśli nie będziemy skutecznie usuwać nadmiaru wilgoci, okna mogą się wypaczyć. Czasami, po zakończeniu robót konstrukcyjnych, budowa z różnych powodów zostaje zawieszona nawet na kilka lat. Wtedy lepiej nie montować okien, by nie uległy uszkodzeniu lub wręcz nie zostały ukradzione. Niewykończonego domu nie można zamknąć "na głucho", gdyż uniemożliwi to odparowanie wilgoci technologicznej oraz skraplającej się wewnątrz pary wodnej. Wystarczającym zabezpieczeniem przed wpływem warunków atmosferycznych oraz niepożądanymi "gośćmi" będzie zakrycie otworów okiennych tarczami zbitymi z desek. Między deskami należy pozostawić ok. 1 cm szczeliny, co umożliwi swobodny przepływ powietrza i wentylację wnętrza. Czy trudno wstawić okno? Najpierw trzeba przygotować otwór okienny - powinien mieć równe i proste boki, w razie potrzeby skuwamy nierówności. W ścianach jednowarstwowych okno montuje się w środku szerokości ściany, natomiast w dwuwarstwowych - przy zewnętrznej krawędzi warstwy konstrukcyjnej. Okna w ścianach trójwarstwowych powinny być osadzane w przekroju warstwy ocieplenia, co jednak nie zapewnia stabilnego zamocowania. Otwory okienne w takich ścianach najlepiej obramować (już na etapie wznoszenia ścian) płytą wiórowo-cementową grubości 35 mm lub przynajmniej płytą OSB grubości 25 mm. W istniejących ścianach trzeba skuć wewnętrzną warstwę muru i ściąć izolację, aby uzyskać wymagane wymiary otworu, kształtując jednocześnie z zewnętrznej warstwy muru węgarek - uskok w otworze okiennym - zachodzący ok. 1 cm na ramę okna. Przed wstawieniem okna demontujemy ruchome skrzydła. Ościeżnicę wstawiamy w otwór, opierając ją na impregnowanych drewnianych lub plastikowych klinach. Klocki te muszą znaleźć się pod każdym pionowym profilem. Operując podkładkami, ustawiamy dokładnie poziomo dolny profil ościeżnicy. W pobliżu górnego rogu umieszczamy klocek, dobierając jego grubość tak, by opierająca się na nim rama była ustawiona dokładnie pionowo w płaszczyźnie ściany i otworu. W tej pozycji unieruchamiamy ramę klinami włożonymi blisko narożników. Kiedy montować okna w dachu? Montaż okna dachowego Fot. Fakro Montaż okien połaciowych najlepiej przeprowadzić równocześnie z kryciem połaci dachowej. Ułatwia to prace montażowe i zmniejsza ryzyko wystąpienia nieszczelności i uszkodzeń pokrycia. Jeśli nie montowaliśmy okien w czasie stawiania dachu, można zrobić to później. Przy zakupie okien połaciowych zwróćmy więc uwagę na rozstaw krokwi - najlepiej jeśli szerokość okien jest mniejsza niż odstęp między krokwiami. Dolna krawędź okna powinna się znaleźć na wysokości 1,1-1,3 m od podłogi, tak aby można było przez nie wyglądać i wygodnie dało się je otwierać. W wysokich i dużych pomieszczeniach trzeba niekiedy zamontować dwa, a nawet trzy rzędy okien. Są one dość ciężkie, dlatego warto poradzić się fachowca, czy nie obciążą nadmiernie konstrukcji dachowej. Jak uszczelnić okno w dachu? Jeśli okno połaciowe montowane jest w gotowym dachu, trzeba usunąć fragment pokrycia i ewentualnie podkładu z desek. Zależnie od rodzaju pokrycia, otwór w dachu wykonuje się przez zdjęcie dachówek ceramicznych lub cementowych albo wycięcie otworu w pokryciu z blachodachówki lub gontów o wymaganych wymiarach. Wycinając otwór w dachu, musimy przeciąć wszystkie jego warstwy. Po zdjęciu fragmentu pokrycia ułożoną pod nim folię FWK nacina się na krzyż, a po zamontowaniu ościeżnicy okna dachowego jej brzegi przybija do boków ramy. Szczelność osadzenia ościeżnicy zapewni staranne wykonanie kołnierza.

opr.: Joanna Dąbrowska
zdjęcie wprowadzające: Velux