Jak zamontować okna dachowe?

Okna umieszczone na dachu stały się nieodłącznym elementem budynków, w których użytkowo wykorzystuje się poddasze. Najpopularniejszą formą utworzenia doświetlenia tych pomieszczeń są okna połaciowe wbudowane w konstrukcję i pokrycie dachów spadzistych. Alternatywnie mogą być tez utworzone lukarny i tzw. wole oko pełniące głównie funkcję dekoracyjną. W budowanych obiektach rodzaj doświetlenia poddasza zawarty jest w projekcie, ale np. przy adaptacji strychu na cele mieszkalne musimy wybrać, jakie i gdzie umieszczone będą okna.

Jak zamontować okna dachowe?
Z artykułu dowiesz się:
  • Czym kierować się podczas wyboru okien dachowych?
  • Jakie są odmiany okien połaciowych?
  • Jak zamontować okno dachowe krok po kroku?
  • Jak wykonać obróbkę wokół okna dachowego?

Wybór okien dachowych

Decydujący wpływ na wybór rodzaju okien doświetlających poddasze ma z reguły układ funkcjonalny wyznaczony m.in. wysokością przestrzeni poddachowej, kątem nachylenia dachu, wysokością ścianki kolankowej, a także orientacją względem stron świata.

Wstępny wybór sprowadza się do ustalenia, czy zamontujemy okna w połaci albo zdecydujemy się wstawienie lukarny. Najczęściej wybór pada na okna połaciowe, choćby ze względu na łatwość ich zamontowania i nieznaczną ingerencję w wygląd budynku, ale nie uzyskamy wtedy powiększenia powierzchni o akceptowalnej wysokości i mogą wystąpić niedogodności w użytkowaniu, np. nadmiar słońca, zaparowanie oszklenia czy pokrycie śniegiem.

Okna montowane w połaci dachowej powinny zapewniać możliwie równomierny dopływ światła naturalnego, a powierzchnia oszklenia przy użytkowaniu jako mieszkanie odpowiadać ok. 10-15% wielkości pomieszczenia.

W celu doświetlenia poddasza najczęściej wybiera się okna połaciowe ze względu na łatwość montażu i nieznaczną ingerencję w wygląd budynku.
W celu doświetlenia poddasza najczęściej wybiera się okna połaciowe ze względu na łatwość montażu i nieznaczną ingerencję w wygląd budynku. Fot. Velux.

Pojedyncze okna dachowe mają dość ograniczone wymiary, zatem wymagają dość gęstego rozmieszczenia lub łączenia ich w zestawy w układzie poziomym lub pionowym, zależnie od możliwości montażowych na konkretnej konstrukcji dachowej. Należy dążyć do ich umieszczania możliwie wysoko, co pozwala na lepsze doświetlenie pomieszczeń, ale z drugiej strony utrudnia ich obsługę.

Jest też możliwość łączenia okien połaciowych z fasadowymi, co można wykorzystać w sytuacji, gdy dach spoczywa na stosunkowo wysokiej ściance kolankowej.

Nachylenie dachu umożliwiające zamontowanie większości okien połaciowych zawiera się w granicach 15-90°, ale można je również montować na dachach płaskich po zamocowaniu skośnej nakładki zwiększającej kąt nachylenia.

Lukarna może być wyprowadzona z konstrukcji dachowej na pewnej wysokości w formie nadbudowy spoczywającej na krokwiach lub jako podwyższenie odcinka ścianki kolankowej i oparcie fragmentu konstrukcji dachowej na jej zwieńczeniu.

Lukarna umożliwia uzyskanie pełnowymiarowej wysokości części poddasza w strefie przyokiennej, a w konstrukcji lukarny montowane są standardowe okna fasadowe z typowym dla tego rodzaju stolarki oszkleniem i akcesoriami.

W lukarnie montuje się standardowe okna fasadowe.
W lukarnie montuje się standardowe okna fasadowe. Fot. Röben.

Konstrukcję lukarny tworzy się najczęściej w postaci szkieletu drewnianego z wypełnieniem wełną mineralną i okładziną elewacyjną, np. z sidingu lub pokrytego tynkiem.

Odmiany okien połaciowych

Okna dachowe produkowane są z drewna klejonego lub PCW oraz z materiałów warstwowych, np. drewna pokrytego poliuretanem. Okna połaciowe charakteryzują się większym udziałem powierzchni ram niż okna fasadowe, co w efekcie wpływa na uzyskiwanie nieco gorszego współczynnikiem Uk przy zastosowaniu podobnego zestawu oszklenia,

Uwzględniają to wymagania normowe - okna połaciowe mogą uzyskiwać przenikalność cieplną Uk nie większą niż 1,3 W/(m2 K ). Zapewniają to standardowe wkłady dwuszybowe typu 4H-16-4T o współczynniku U = 1,0 W/(m2 K), a ponadnormatywną izolacyjność oszklenie trzyszybowe o ciepłochronności 0,7 W/(m2 K).

Ze względów bezpieczeństwa zaleca się użycie pakietów szybowych z wewnętrzną szybą warstwową (klejoną). W razie rozbicia odłamki nie rozpryskują się w pomieszczeniu, a także zwiększa się ochrona przed włamaniem.

Zależnie od rodzaju zamontowanych okuć, okna połaciowe mogą funkcjonować jako:

  • obrotowe pozwalające na obrót okna względem osi poziomej w zakresie do 180º, przy czym oś obrotu znajdować się pośrodku wysokości lub nieco powyżej. Wadą tego rozwiązania jest „wchodzenie” górnej części skrzydła do wnętrza pomieszczenia.
    Okno dachowe obrotowe.
    Okno dachowe obrotowe. Fot. Keylite.
  • uchylno-obrotowe, które łączą funkcję okien obrotowych i uchylnych, dzięki specjalnym okuciom i przełącznikiem zawiasów można zmienić sposób ich otwierania. W pozycji uchylnej skrzydło utrzymuje się samoczynnie przy kilku ustalonych kątach otwarcia.
    Okno dachowe uchylno-obrotowe.
    Okno dachowe uchylno-obrotowe. Fot. Fakro.

Okna dachowe przystosowane są do zamontowania wyposażenia w mechanizm elektrycznego otwierania i zamykania, co jest niezbędne, gdy umieszczone są wysoko, poza zasięgiem użytkownika stojącego na podłodze.

Jak należy montować okno dachowe?

Okna połaciowe montowane są głównie w drewnianych konstrukcjach dachowych na etapie wykonywania pokrycia. Zatem już przy budowie więźby dachowej należy uwzględnić rozmieszczenie i wymiary przewidzianych do zainstalowania okien.

Otwór w połaci dachowej przewidziany do zamontowania okna powinien być o 4-6 cm większy niż wymiary zewnętrzne ościeżnicy. Umożliwi to nie tylko włożenie dodatkowej izolacji cieplnej między ramą a konstrukcją dachową, ale również korektę zamocowania ościeżnicy.

Oczywiście, przy znacznie większym niż szerokość ramy, rozstawie krokwi wymagany odstęp uzyskuje się przez nabicie nakładek o odpowiedniej grubości. Przy montowaniu okien połaciowych na użytkowanym już poddaszu, przy gęstym rozmieszczeniu krokwi, konieczne może być wstawienie tzw. wymianu w miejsce wyciętej krokwi, a sąsiednie elementy niekiedy wymagają wzmocnienia, np. przez nabicie desek.

Przy ustaleniu miejsca zamontowania okna wzdłuż krokwi, trzeba zwrócić uwagę na zachowanie wymaganych odległości otworu od łat montażowych, co uchroni przed koniecznością mocowania zbyt wąskich elementów pokrycia, zwłaszcza z materiałów drobnowymiarowych (np. dachówek).

W dachach modernizowanych konieczne będzie zdjęcie fragmentu pokrycia dachowego i ewentualne wycięcie otworu w deskowaniu, trzeba zatem przygotować się na interwencyjne jego zakrycie w razie wystąpienia niespodziewanych opadów.

Szczegółowy opis technologii montażu dla konkretnych modeli okien podaje ich producent, a poszczególne etapy prac przebiegają następująco:

  • Po pierwsze należy ułożyć folię paroprzepuszczalną, która pełni funkcję ochronną przed zawilgoceniem -zwłaszcza w wyniku kondensacji pary wodnej. Rozciętą folię ułożoną na dachu wywija się na zewnątrz otworu okiennego, a po włożeniu ramy osłania się dodatkową płachtą paroprzepuszczalną dostarczaną jako wyposażenie montażowe.
  • Kolejny etap prac montażowych to zamocowanie kołnierza osłaniającego, po uprzednim ułożeniu dolnego pasa docelowego pokrycia dachowego. Kołnierze uszczelniające przystosowane do różnych pokryć dachowych i konkretnego typowymiaru okna. Dostępne są w dwóch lub trzech odmianach - do pokryć płaskich (papa, gonty, blacha) oraz średnio- i wysokoprofilowych (dachówki ceramiczne, cementowe, blachodachówki).
    Montaż kołnierza osłaniającego.
    Montaż kołnierza osłaniającego. Fot. Fakro
  • W przypadku dachówek ceramicznych czy cementowych o wysokim profilu zalecane jest zukosowanie ich krawędzi, co ułatwi dokładne uformowanie elastycznego kołnierza. Kołnierze osłonowe składają się najczęściej z czterech części - dolnej, górnej i dwóch bocznych i są mocowane wkrętami do ościeżnicy i ołatowania. Przy pokryciach profilowanych dolny fragment kołnierza wykonany z aluminium lub ołowiu należy uformować, dostosowując go do profilu dachówek.
    Kołnierze osłonowe są mocowane wkrętami do ościeżnicy i ołatowania.
    Kołnierze osłonowe są mocowane wkrętami do ościeżnicy i ołatowania. Fot. Fakro.
  • Wstawienie elastycznych uszczelek wokół kołnierza i uzupełnienie pokrycia kończy montaż okna w połaci dachowej. Podobnie jak przy montażu okien fasadowych można wykonać tzw. montaż warstwowy z użyciem materiałów ciepłochronnych, taśm z folii paroszczelnej i paroprzepuszczalnej. 

Obróbka wokół okna dachowego

Od strony wewnętrznej obramowanie okna i wnękę wykańcza się przy użyciu elementów systemu suchej zabudowy lub montując gotowe, oferowane przez niektórych producentów obudowy wnęki. Przy wykańczaniu należy przestrzegać zasady takiego ukształtowania ościeża, aby jego górna powierzchnia była równoległa do podłogi natomiast dolna - prostopadła do niej.

Dzięki temu uzyskuje się naturalną cyrkulację obiegu powietrza wzdłuż płaszczyzny szyby, co zapobiega jej zaparowaniu. Zalecane jest również zlokalizowanie grzejnika bezpośrednio pod oknem, który intensyfikuje przepływ strumienia powietrza w okresie grzewczym. Również boki ościeża warto montować skośnie do płaszczyzny okna, co poprawia równomierność naświetlenia i dodatkowo zmniejsza ryzyko uderzenia głową o brzegi obramowania.

Autor: Cezary Jankowski
Zdjęcie otwierające: Fakro
Zdjęcia w tekście: Velux, Röben, Keylite, Fakro
Film w tekście: Velux

Komentarze

FILMY OSTATNIO DODANE
Copyright © AVT 2020 Sklep AVT